Ακρόαση άρθρου......

Η σχιζοφρένεια και τα παραληρητικά συμπτώματα είναι από τις πλέον συνηθισμένες κλινικές εικόνες στο σύνολο των ψυχιατρικών ασθενών. Παρότι σαν ασθένεια είναι παρεξηγημένη και προκαλεί φόβο στο άκουσμα της, η σχιζοφρένεια είναι από τις πιο συχνές και ευρέως διαδεδομένες παθήσεις και εφόσον αντιμετωπιστεί εγκαίρως και αποτελεσματικά έχει θα λέγαμε μια καλή πρόγνωση για το μέλλον και τη ζωή του ασθενούς και της οικογένειας του.

Συμπτώματα στη σχιζοφρένεια

Τα συμπτώματα της σχιζοφρένειας ποικίλουν όμως, έχουν ως βάση τη διαστρεβλωμένη αντίληψη για τη πραγματικότητα και περιλαμβάνουν μια μεγάλη ποικιλία σε ψευδαισθησιακές ιδέες, παραισθησιακές εμπειρίες, άκουσμα φωνών και περίεργων ήχων, ένα αίσθημα γενικής καχυποψίας και ανάλογα με τον τύπο της πάθησης συχνά περιλαμβάνουν ιδέες καταδίωξης και περίεργες συνδέσεις ως προς τη πραγματικότητα.

Φαρμακευτική αγωγή και Ψυχωσική συνδρομή

Η λήψη φαρμακευτικής αγωγής στις περιπτώσεις αυτές κρίνεται απαραίτητη και φυσικά η ψυχοθεραπεία που θα βοηθήσει στην ψυχική οργάνωση και επανένταξη του ατόμου στο κοινωνικό σύνολο.

Πολύ συχνά όμως οι ασθενείς με παρόμοια συμπτώματα αρνούνται κατηγορηματικά τη λήψη φαρμακευτικής αγωγής και ειδικά στις περιπτώσεις που η καχυποψία και ο παρανοειδής ιδεασμός έχουν το κύριο λόγο οπότε το περιβάλλον θεωρείται εχθρικό και δε μπορεί να προκύψει εμπιστοσύνη και καθοδήγηση. Στη περίπτωση που το άτομο αδυνατεί να δεχτεί την οποιαδήποτε παρέμβαση και λήψη αγωγής τότε μέλημα του ψυχιάτρου και του ψυχοθεραπευτή είναι να βρεθεί με όποιο τρόπο, υπό προϋποθέσεις ακόμη και μέσω της εισαγγελικής παρέμβασης, η δυνατότητα το άτομο να λάβει την αγωγή γεγονός που αφενώς θα μειώσει η και θα εξαφανίσει τα αρνητικά συμπτώματα της νόσου και θα κάνει τον ασθενή πιο δεκτικό στη ψυχοθεραπεία και την ανατοποθέτηση του στη πραγματικότητα και τη ζωή.

Αιτίες άρνησης λήψης φαρμακευτικής αγωγής:

Για όσους δεν έχει τύχει να έρθουν σε επαφή ή να γνωρίζουν κάποιο άτομο που πάσχει από κάποια μορφή ψύχωσης για να μπορέσουν να κατανοήσουν περίπου την ψυχική πραγματικότητα του ατόμου αυτού αρκεί να φανταστούν έναν καθρέφτη σπασμένο σε διάφορα σημεία. Το είδωλο που θα αντικατοπτριστεί στο σπασμένο καθρέφτη είναι κομματιασμένο όπως ακριβώς και η κομματιασμένη αίσθηση πραγματικότητας του ασθενούς με ψυχωσικά συμπτώματα.Ο Μπέργκμαν στη ταινία του μέσα από το σπασμένο καθρέφτη προσπάθησε και κατά την προσωπική μου γνώμη πέτυχε σε μεγάλο βαθμό να αποτυπώσει τη ψυχική πραγματικότητα ενός ατόμου που πάσχει απο μια ψυχωσική, σχιζοφρενικόμορφη διαταραχή.

Ας δώσουμε ένα κλινικό παράδειγμα για να δούμε τους λόγους που ένας ασθενής με ψυχωσική διαταραχή αρνείται τη φαρμακευτική αγωγή και τη βοήθεια εν γένει.

Ας πάρουμε για παράδειγμα τη περίπτωση μιας ασθενούς η οποία έχει σχηματίσει το παραλήρημα οτι η οικογένεια της τη δηλητηριάζει με σκοπό να τη βασανίσει και ίσως κάποια στιγμή να τη σκοτώσει. Η εν λόγω ασθενής έχει απομακρυνθεί εξ΄ολοκλήρου απο το οικογενειακό της περιβάλλον με μοναδική της επιθυμία επικοινωνίας την εκτόνωση της επιθετικότητας της προς αυτούς με συνεχή ανά τακτά διαστήματα υβριστικά τηλεφωνήματα.

Να σημειώσουμε εδώ οτι σε όλες τις ψυχωσικές συνδρομές έχουμε απο τη πλευρά του ασθενούς μια γενικευμένη αίσθηση μεγαλείου και επαυξημένης αυτοπεποίθησης, επίπεδο συναίσθημα και γενικευμένη αίσθηση καχυποψίας και ανησυχίας.

Για όλους τους παραπάνω λόγους αλλά και από την ίδια τη φύση του παραληρήματος στη περίπτωση ασθενείας που εξέθεσα παραπάνω είναι πολύ λογικό απο τη πλευρά της ασθενούς να αρνείται οποαδήποτε αναφορά η προτροπή σε φαρμακευτική αγωγή από τη πλευρά της οικογένειας, αφενώς γιατί τη συνδέει αυτομάτως με το φόβο εκ νέου δηλητηρίασης της αλλά και για λόγους ψυχωσικής παντοδυναμίας που δεν μπορεί να δεχτεί οτι κάποιος άλλος γνωρίζει τι εκείνη χρειιάζεται.

4ος Κύκλος Αυτροβελτίωσης από το PSYCHOLOGY.GR
3 Ημέρες, 6 διαδικτυακά βιωματικά εργαστήρια. Γενική είσοδος: 25 ευρώ, για εγγραφές έως 31 Μαρτίου 2024

Η μόνη ελπίδα σε περιπτώσεις ανάλογες με την παραπάνω είναι η δημιουργία μιας καλής θεραπευτικής σχέσης με κάποιο άτομο εμπιστοσύνης το δυνατό απομακρυσμένο απο το οικογενειακό περιβάλλον και με πολύ αργά και σταθερά βήματα να γίνει κάποια απόπειρα νοσογνωσίας και αναγνώρισης κάποιου μέρους του προβλήματος από το άτομο. Βέβαια η ψυχοθερπαεία χωρίς φαρμακευτική αγωγή στις περιπτώσεις αυτές είναι πολυ πιο αργή και πολύ συχνά μπλοκάρεται απο τους παραληρηματικούς παροξυσμούς. Πρέπει πάσει θυσία να βρεθεί μια λύση να γίνει αποδεκτή μια μορφή αγωγής και έτσι η ψυχοθεραπεία να έρθει σα συνοδηπόρος στη θεραπευτική αντιμετώπιση και τότε μπορούμε να αναμένουμε τα καλύτερα αποτελέσματα.

Κοινωνική Ένταξη των ψυχωσικών ασθενών:

Όπως καθίσταται σαφές οι παραληρηματικοί ασθενείς αποτελούν μια ειδική κλινική κατηγορία που δύσκολα μπορεί να γίνει αποδεκτή από το σύνολο του πληθυσμού κυρίως γιατί τα συμπτώματα αυτά μπλοκάρουν κατά πολυ την επαφή με τους άλλους και οι ψυχωσικές ψυχικές οργανώσεις χαρακτηρίζονται από εγωκεντρισμό και επιθετικότητα που τις καθιστούν όχι τόσο συμπαθείς από τους υπόλοιπους ανθρώπους. Παρόλα αυτά συχνά συναντάμε ασθενείς με ψυχωσικά στοιχεία που επιθυμούν με το δικό τους ξεχωριστό τρόπο την επαφή και τη κοινωνικοποίηση άλλοτε για να αναπτύξουν το παραλήρημα τους, άλλοτε για να μειώσουν την αίσθηση της μοναξιάς και υπάρχουν και στιγμές που η ικανότητα επικοινωνίας τους με τους άλλους είναι άριστη χωρίς να εμπεριέχει καμία ψυχωσική συσχέτιση.

Ο ρόλος της ψυχοθεραπείας στην ψυχωσική συνδρομή

Ο ρόλος της ψυχοθεραπείας είναι να προσπαθήσει να επανεντάξει τους ψυχωσικούς ασθενείς στο κοινωνικό σύνολο και να τους βελτιώσει όσο το δυνατόν περισσότερο τόσο τις επικοινωνιακές τους δεξιότητες όσο και την επιθυμία τους να κοινωνικοποιηθούν γιατί η κοινωνικοποίηση αποτελεί νίκη σε κάθε είδους σύμπτωμα και δυσλειτουργία. Σε πιο ύστερο χρόνο μέλημα της ψυχοθεραπείας είναι η ενίσχυση και η εύρεση των δεξιοτήτων του ασθενούς ώστε να καταφέρει στο μέλλον να εργαστεί και να δημιουργήσει όταν θα έχει προσπεράσει και βελτιώσει ένα μεγάλο μέρος των αρνητικών συμπτωμάτων της νόσου.

Η ψυχική ασθένεια είναι ευθύνη όλων μας. Σε μια κοινωνία που οι αντιθέσεις θα είναι χρωματισμοί κι όχι μαύρα στίγματα η ψυχική νόσος θα καταφέρει να θεωρείται μια άλλη εκδοχή της κανονικότητας.

Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου

Πάνος Πλουμίδης - Ψυχολόγος

Κλινικός ψυχολόγος - ψυχοθεραπευτής με ειδίκευση στη λακανική ψυχοθεραπεία με ψυχοδυναμικά στοιχεία.